Anasayfa /
İyileştirme ve Topluma Kazandırma Daire Başkanlığı
2019 Ocak ayı itibarıyla ceza infaz kurumlarında 366 öğretmen bulunmaktadır.
2019 Ocak ayı itibarıyla ceza infaz kurumlarında 579 vaiz/din görevlisi bulunmaktadır.
Ceza infaz kurumlarımızda hükümlü ve tutuklulara verilen din eğitimi ve manevi rehberlik hizmetleri çalışmaları Bakanlığımız ve Diyanet İşleri Başkanlığı arasındaki protokol ile il/ilçe müftülüğünden görevlendirilen fakülte veya yüksekokul mezunu vaiz veya din görevlisi tarafından sürdürülmektedir. Bu şartları taşıyan personel temin edilemediği takdirde il/ilçe milli eğitim müdürlüklerinden din ve ahlak bilgisi dersi öğretmeni görevlendirilmektedir. Bu çerçevede ceza infaz kurumu vaizi ile din ve ahlak bilgisi dersi öğretmenleri kurumlarda hükümlü ve tutuklulara din ve ahlak bilgisi dersi, dini konferans ve seminerler vermektedir.
* 1. Kademe Okuma yazma kurslarına toplam 5.004 hükümlü ve tutuklu katılmıştır.
* 2. Kademe Okuma yazma kurslarına; toplam 4.182 hükümlü ve tutuklu katılmıştır.
* Açık Öğretim Ortaokuluna devam eden toplam 8.411 hükümlü ve tutuklu bulunmaktadır.
* Açık Öğretim Lisesine devam eden toplam 7.764 hükümlü ve tutuklu bulunmaktadır.
* Açık Öğretim Fakültesine Ön lisans bölümlerine devam eden toplam 6.264 hükümlü ve tutuklu bulunmaktadır.
* Açık Öğretim Fakültesine Lisans bölümlerine devam eden toplam 3.676 hükümlü ve tutuklu bulunmaktadır.
* 2 yıllık yüksekokul örgün eğitimine devam eden toplam 1.775 hükümlü ve tutuklu bulunmaktadır.
* 4 yıllık yüksekokul örgün eğitimine devam eden toplam 710 hükümlü ve tutuklu bulunmaktadır.
* Uzaktan eğitime devam eden toplam 329 hükümlü ve tutuklu bulunmaktadır.
* Yüksek Lisans eğitimine devam eden toplam 217 hükümlü ve tutuklu bulunmaktadır.
* Doktora eğitimine devam eden toplam 90 hükümlü ve tutuklu bulunmaktadır.
*İş-meslek ve teknik kurslarına toplam 79.220 hükümlü ve tutuklu katılmıştır.
* 2. Kademe Okuma yazma kurslarına; toplam 4.182 hükümlü ve tutuklu katılmıştır.
* Açık Öğretim Ortaokuluna devam eden toplam 8.411 hükümlü ve tutuklu bulunmaktadır.
* Açık Öğretim Lisesine devam eden toplam 7.764 hükümlü ve tutuklu bulunmaktadır.
* Açık Öğretim Fakültesine Ön lisans bölümlerine devam eden toplam 6.264 hükümlü ve tutuklu bulunmaktadır.
* Açık Öğretim Fakültesine Lisans bölümlerine devam eden toplam 3.676 hükümlü ve tutuklu bulunmaktadır.
* 2 yıllık yüksekokul örgün eğitimine devam eden toplam 1.775 hükümlü ve tutuklu bulunmaktadır.
* 4 yıllık yüksekokul örgün eğitimine devam eden toplam 710 hükümlü ve tutuklu bulunmaktadır.
* Uzaktan eğitime devam eden toplam 329 hükümlü ve tutuklu bulunmaktadır.
* Yüksek Lisans eğitimine devam eden toplam 217 hükümlü ve tutuklu bulunmaktadır.
* Doktora eğitimine devam eden toplam 90 hükümlü ve tutuklu bulunmaktadır.
*İş-meslek ve teknik kurslarına toplam 79.220 hükümlü ve tutuklu katılmıştır.
Diğer ceza infaz kurumlarında eğitim faaliyetleri olarak yürütülen eğitim-öğretim, iş-meslek, sosyal-kültürel ve sportif çalışmalar yüksek güvenlikli ceza infaz kurumlarında da yürütülmektedir. Ancak güvenlik nedeniyle bahsi geçen çalışmalar 10 kişiyi aşmayacak şekilde gruplar halinde yerine getirilmektedir.
Müdürlük teşkilatı olan ceza infaz kurumlarında kütüphane, müdürlük teşkilatı olmayan ceza infaz kurumlarında ise mevzuat gereği kitaplık oluşturulmaktadır. Hükümlü ve tutuklular haftada bir kez kütüphane çalışmalarına katılabilmekte veya kurumların özelliğine göre bu hizmet gezici kitaplıklar aracılığı ile yerine getirilmektedir. Ayrıca bilimsel veya akademik çalışmalar yapmak isteyen hükümlü ve tutukluların da kütüphaneden yararlanmalarına imkan tanınmaktadır.
2019 Ocak ayı itibarıyla ceza infaz kurumlarında kütüphane demirbaşına kayıtlı 983.028 kitap bulunmaktadır. 2018 yılı içerisinde 1.575.761 adet kitap hükümlü ve tutuklular tarafından kütüphane veya kitaplıktan alınarak okunmuştur.
Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığının 2018-1 nolu ilke kararları çerçevesinde ceza infaz kurumlarında bulunan ve maddi durumu iyi olmayan Açık Öğretim Ortaokulu, Açık Öğretim Lisesi ve Açık Öğretim Fakültesine devam eden öğrencilerden düzenli geliri bulunmayan ve emanet para hesabında yeterli parası olmayanların sınav ve kayıt giderlerinin karşılanmasına ilişkin karar alınmış ve Bakanlığımızın 27/07/2007 tarihli ve 46/1 Nolu Genelge'sinin 4/D-2 nci maddesinde; "Kayıt ve sınav harçlarını, yol masraflarını ödeyemeyecek durumdaki hükümlü ve tutukluların, bu tür masraflarının karşılanması için, il veya ilçe sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakfından, gönüllü kurum ve kuruluşlardan yardım istenecektir. Gerekirse yol masrafları eğitim kurulu kararıyla emanet para faizi hesabından veya kurum olanaklarıyla karşılanacak, hükümlü ve tutuklu öğrenciler maddi nedenlerle mağdur edilmeyecektir" hükmüne yer verilmiştir.
Ceza İnfaz Kurumlarında sosyal ve kültürel faaliyetler kapsamında dini konferans ,konferans ,seminer ,tiyatro ,sergi ,bilgi yarışmaları ,münazara ,sinema gösterimi ,tören anma programı ,sportif turnuvalar düzenlenmektedir.
2019 Ocak ayı itibarıyla tiyatro, konser, drama, söyleşi, konferans, sportif turnuvalar vb. faaliyetlere 235.978 hükümlü ve tutuklu katılmıştır.
Ceza infaz kurumlarında hükümlü ve tutuklulara kurs açılabilmektedir.
Ceza infaz kurumlarında okuma-yazma, mesleki ve teknik eğitim, el sanatları, kültür-sanat, çocuk gelişimi, din eğitimi, sağlık, spor, kişisel gelişim gibi alanlarda birbirinden farklı çok sayıda kurs açılmaktadır.
Ceza infaz kurumlarında, Eğitim Kurulu kararıyla tespit edilen ve açılmasına karar verilen kurslar için İdare ve Gözlem Kurulu kararıyla katılımcılar belirlenmektir. Bu şekilde kurs talepleri tamamlanmakta, akabinde ilgili il/ilçe Halk Eğitim Merkezlerine gönderilen kurs talep yazılarına istinaden kurslar açılmaktadır .Ayrıca İŞKUR ,Belediyeler ,ve diğer kuruluşlar ile işbirliği ile kurslar açılmaktadır.
Ceza infaz kurumlarında açılacak kurslar belirlenirken hükümlü/tutukluların talepleri, açılacak kursların hükümlü/tutukluların gelişimine katkısı, hükümlü/tutuklular için belirlenen eğitim-iyileştirme programlarına uygunluğu, bireysel ve kamusal yarar, kurumun fiziki yapısı, güvenlik, diğer kurumsal dinamikler gibi kriterler dikkate alınmakta böylelikle her anlamda yarar sağlayacak doğru bir kurs tercihi hedeflenmektedir. Bu kursa katılan hükümlü/tutuklulara katılım belgesi ile ilgili kurumlarca kurs bitirme belgesi verilmektedir. Ayrıca kursu tamamlayanlara bulundukları il veya ilçede bulunan Mesleki Eğitim Merkezlerinde sınav sonunda başaralı olanlara Çıraklık ve Kalfalık belgeleri verilerek tahliyelerinden sonra iş olanakları sağlanarak topluma yararlı bireyler olmaları sağlanmaktadır.
Ceza infaz kurumlarında mevzuatlar uyarınca örgün ve yaygın eğitim programlarına devam edilebilmektedir.
Sınav merkezi olan ceza infaz kurumlarında , Açık öğretim Kurumlarının sınavları ve ÖSYM sınavları gibi birçok sınav yapılmaktadır. Hükümlü tutukluların talebi üzerine kurumların eğitim ve öğretim servislerince sınav başvuru işlemleri rehberlik hizmetleri ve sınav işlemleri gerçekleştirilmektedir.
Ceza infaz kurumlarında yürütülmekte olan eğitim faaliyetlerinde resmi , yarı resmi kurum kuruluşlar ile Sivil Toplum Kuruluşları ile işbirliği gerekli izinler doğrultusunda yapılmaktadır.
Ceza infaz kurumlarında psiko-sosyal servislerde görev yapan psikolog ve sosyal çalışmacılar tarafından hükümlü ve tutukluların rehabilitasyonuna yönelik planlama, yürütme, izleme ve değerlendirme çalışmaları mesleki bilgi ve uzmanlık alanı çerçevesinde yürütülmektedir. Bu kapsamda, bireysel görüşmeler, grup müdahale çalışmaları, bireysel müdahale programları, aile görüşmeleri ve personele yönelik çalışmalar gerçekleştirilmektedir.
Ceza infaz kurumlarında bulunan hükümlü ve tutuklulara, kuruma kabul aşamasında psikolog ve sosyal çalışmacılar tarafından Bireyselleştirilmiş İyileştirme Sistemi (BİSİS) kapsamında Araştırma Değerlendirme Formu (ARDEF) doldurulmaktadır. Bireyselleştirilmiş İyileştirme Sistemi (BİSİS) kapsamında doldurulan ARDEF ile hükümlünün risk ve ihtiyaçları ortaya çıkmakta ve her hükümlü tutuklu için ekonomik, sosyal, hukuki, psiko-sosyal ve ruhsal ihtiyaçlarına uygun olarak bireysel ve grup müdahale programı belirlenmektedir. ARDEF'ten çıkan sonuçlar doğrultusunda hükümlü ve tutuklular, ihtiyaçlarına uygun bireysel müdahale ya da grup çalışmalarına yönlendirilmektedir.
Bireyselleştirilmiş İyileştirme Sistemi amacı; ruhsal sorunları olan hükümlülerin hızlı, standart ve doğru şekilde değerlendirilmesini ve tanı almasını, etkin müdahale programlarının oluşturulmasını ve uygulanmasını sağlamak, cezaevlerinde ruh sağlığını destekleyici bir ortam geliştirmek için gerekli düzenlemeleri yapmak, cezaevi çalışanlarının ruh sağlığını korumak ve ruh sağlığı konusunda çalışanların farkındalığını artırmaktır.
Ayrıca; Avrupa Birliği tarafından finanse edilen ve Genel Müdürlüğümüzün lehtarı olduğu Değerlendirme, Profil Araçları ve Rehabilitasyon Programlarının Geliştirilmesi Projesi (DEPAR) ile; farklı suç motivasyonları ve suç davranışları sebebiyle ceza infaz kurumunda bulunan hükümlüler için infaz ve rehabilitasyon süreçlerini birey odaklı hale getirmek, hükümlüleri suç motivasyonlarına uygun sınıflandırmak amacıyla Hızlı Değerlendirme Aracı geliştirilmiş olup ortaya çıkan ihtiyaçlara göre 15 farklı müdahale programı uygulanmaktadır.
a) İlk görüşmede uzman kendini ve kurumda yürütülen psikolojik hizmetleri tanıtır.
b) Ceza infaz kurumu süreci adaptasyonuna yönelik görüşmeler yapar.
c) Kurumda yaşadığı sorunlara yönelik veya ailevi sorunlarına yönelik görüşmeler yapar.
ç) Hükümlü-tutuklunun mesleği konusunda bilgi alır ve kurum içinde çalışabileceği iş alanları konusunda bilgi aktarımında bulunur.
d) Salıverilmesine az bir süre kala sosyal yaşama adapte olma sürecinde görüşmeler yapar.
e) Tahliyeden sonra iş bulabilmesi hususunda hangi kurumlarla ve nasıl ilişki kuracağını anlatır.
b) Ceza infaz kurumu süreci adaptasyonuna yönelik görüşmeler yapar.
c) Kurumda yaşadığı sorunlara yönelik veya ailevi sorunlarına yönelik görüşmeler yapar.
ç) Hükümlü-tutuklunun mesleği konusunda bilgi alır ve kurum içinde çalışabileceği iş alanları konusunda bilgi aktarımında bulunur.
d) Salıverilmesine az bir süre kala sosyal yaşama adapte olma sürecinde görüşmeler yapar.
e) Tahliyeden sonra iş bulabilmesi hususunda hangi kurumlarla ve nasıl ilişki kuracağını anlatır.
Önce Düşün (Genel Suçlu Davranış Programı) :
Bu program, hükümlülere yönelik olarak hazırlanmış 23 oturumdan oluşan bir programdır. Programda, problemler hakkında düşünme ve gerçek yaşam koşullarında sorun çözme becerilerinin geliştirilmesine, bu becerilerin suç oluşturan davranış sorununa uygulanması ve gelecekteki suç oluşturan davranış riskinin azaltılmasına yardımcı olmak amaçlanmaktadır.
Salıverilme Öncesi Mahkum Gelişim Programı :
Bu program, 10 oturumdan oluşmaktadır. Tüm oturumlar hükümlülerin yeni beceriler edinmeye başlamasına ve mevcut becerilerini geliştirmelerine olanak sağlamaktadır. Program, başarılı bir salıverilme için hükümlülerin hangi becerilere ihtiyacı olduğu ile ilgili araştırmalara dayanmaktadır. Yeniden suç işlemenin önlenmesi ve hayat planlaması gibi konular tüm oturumların odağını oluşturmaktadır.
İntihar ve Kendine Zarar Verme Konusunda Farkındalık Programı:
Ceza infaz kurumlarında intiharın önlenmesi ve intihar vakalarına yaklaşım konularında personelin bilgilendirilmesi, farkındalığın artırılması ve bu konularda müdahalede bulunacak kişilere yönelik ekip çalışmasını geliştirmeye yönelik hazırlanmış bir yaklaşım modelidir. Kurum personeline yönelik hazırlanmış ve 11 bölümden oluşan bir programdır.
Özel Gözetim ve Denetim Programı:
23 oturumdan oluşan bu programın amacı, katılımcıların öfke ve diğer olumsuz duygularının farkına varmalarını, bu olumsuz duygular sonucu ortaya çıkabilecek saldırgan davranışlardan kaçınmalarını ve bunları kontrol altına almak için gerekli becerileri kazanmalarını sağlamaktır.
Programın hedef kitlesi özellikle öfke kaynaklı suç işlemiş, genellikle dürtüsel davranışlar içinde olan, şiddete eğilimli mahkumlardır.
Öfke Kontrolü Programı:
Bu program, 10 oturumdan oluşmaktadır. Programın amaçları, katılımcıları öfkelenmelerine yol açan süreçler ve kendi davranışlarını izleme ihtiyacı konusunda bilinçlendirmek, katılımcıları öfkeyi kontrol etme ihtiyacı konusunda eğitmek ve bu eğitimin yararlarını göstermek, öfke kontrol tekniklerini geliştirmektir.
Sigara Alkol ve Madde Bağımlılığı Programı:
Bu program, 12 oturumdan oluşmaktadır. Sigara, Alkol ve Madde Bağımlılığı Bilgilendirme Programı (SAMBA) cezaevinde kalan tutuklu ve hükümlüleri sigara, alkol ve madde bağımlılığı bilgilendirmek amacıyla Prof. Dr. Kültegin ÖGEL tarafından hazırlanmış bir programdır. Genel olarak SAMBA, bağımlılık alanında yapılandırılmış bir tedavi programı oluşturabilmek için geliştirilmiştir.
Bu program, hükümlülere yönelik olarak hazırlanmış 23 oturumdan oluşan bir programdır. Programda, problemler hakkında düşünme ve gerçek yaşam koşullarında sorun çözme becerilerinin geliştirilmesine, bu becerilerin suç oluşturan davranış sorununa uygulanması ve gelecekteki suç oluşturan davranış riskinin azaltılmasına yardımcı olmak amaçlanmaktadır.
Salıverilme Öncesi Mahkum Gelişim Programı :
Bu program, 10 oturumdan oluşmaktadır. Tüm oturumlar hükümlülerin yeni beceriler edinmeye başlamasına ve mevcut becerilerini geliştirmelerine olanak sağlamaktadır. Program, başarılı bir salıverilme için hükümlülerin hangi becerilere ihtiyacı olduğu ile ilgili araştırmalara dayanmaktadır. Yeniden suç işlemenin önlenmesi ve hayat planlaması gibi konular tüm oturumların odağını oluşturmaktadır.
İntihar ve Kendine Zarar Verme Konusunda Farkındalık Programı:
Ceza infaz kurumlarında intiharın önlenmesi ve intihar vakalarına yaklaşım konularında personelin bilgilendirilmesi, farkındalığın artırılması ve bu konularda müdahalede bulunacak kişilere yönelik ekip çalışmasını geliştirmeye yönelik hazırlanmış bir yaklaşım modelidir. Kurum personeline yönelik hazırlanmış ve 11 bölümden oluşan bir programdır.
Özel Gözetim ve Denetim Programı:
23 oturumdan oluşan bu programın amacı, katılımcıların öfke ve diğer olumsuz duygularının farkına varmalarını, bu olumsuz duygular sonucu ortaya çıkabilecek saldırgan davranışlardan kaçınmalarını ve bunları kontrol altına almak için gerekli becerileri kazanmalarını sağlamaktır.
Programın hedef kitlesi özellikle öfke kaynaklı suç işlemiş, genellikle dürtüsel davranışlar içinde olan, şiddete eğilimli mahkumlardır.
Öfke Kontrolü Programı:
Bu program, 10 oturumdan oluşmaktadır. Programın amaçları, katılımcıları öfkelenmelerine yol açan süreçler ve kendi davranışlarını izleme ihtiyacı konusunda bilinçlendirmek, katılımcıları öfkeyi kontrol etme ihtiyacı konusunda eğitmek ve bu eğitimin yararlarını göstermek, öfke kontrol tekniklerini geliştirmektir.
Sigara Alkol ve Madde Bağımlılığı Programı:
Bu program, 12 oturumdan oluşmaktadır. Sigara, Alkol ve Madde Bağımlılığı Bilgilendirme Programı (SAMBA) cezaevinde kalan tutuklu ve hükümlüleri sigara, alkol ve madde bağımlılığı bilgilendirmek amacıyla Prof. Dr. Kültegin ÖGEL tarafından hazırlanmış bir programdır. Genel olarak SAMBA, bağımlılık alanında yapılandırılmış bir tedavi programı oluşturabilmek için geliştirilmiştir.
Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun'un Ödüllendirme başlıklı 51. Maddesinin 1. fıkrasında; "Kurum içindeki veya dışındaki genel durumları, iyileştirme etkinliklerine ilgileri ve uyumları, kurum düzenine karşı tutumları, kendilerine verilen işlerdeki gayretleri gibi beklenen davranış ve tutumları gösteren hükümlülere teşvik esaslı ayrıcalıklar tanınır" hükmüne yer verilmiş ve 30 Mart 2013 tarihli ve 28603 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren "Hükümlü ve Tutukluların Ödüllendirilmesi Hakkında Yönetmelik" gereğince ödüllendirmeye ilişkin taleplerin kurum idare ve gözlem kurulunca değerlendirilir.”
Belirtilen mevzuat hükümleri doğrultusunda ödül işlemleri kurum İdare ve Gözlem Kurullarınca değerlendirilmektedir.
Belirtilen mevzuat hükümleri doğrultusunda ödül işlemleri kurum İdare ve Gözlem Kurullarınca değerlendirilmektedir.
30 Mart 2013 tarihli ve 28603 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren "Hükümlü ve Tutukluların Ödüllendirilmesi Hakkında Yönetmelik"in 7 nci maddesinde "(1) Hükümlü ve tutuklulara;
a) Kapalı ceza infaz kurumlarındaki evli hükümlü ve tutuklulara, kurum personelinin yakın nezareti olmaksızın eşleri ile mahrem görüşme,
b) Haftalık açık veya kapalı ziyaret süresini uzatma,
c) Kapalı ziyaret yerine açık ziyaret yapma,
ç) Üst üste kullanılmayan ziyaret sürelerini toplu olarak kullanma,
d) Haftalık telefonla görüşme sayı veya süresini artırma,
e) Sosyal, kültürel veya sportif etkinliklerden öncelikli ve daha uzun süreli yararlanma,
f) Haftalık harcama miktarını yarı oranında artırma,
g) Tek kişilik odada televizyon bulundurma,
ğ) Hediye,
h) Takdir belgesi,
ı) Tavsiye mektubu,
ödülü verilebilir."
Hükümleri doğrultusuna ödül işlemleri kurum İdare ve Gözlem Kurullarınca değerlendirilmektedir.
a) Kapalı ceza infaz kurumlarındaki evli hükümlü ve tutuklulara, kurum personelinin yakın nezareti olmaksızın eşleri ile mahrem görüşme,
b) Haftalık açık veya kapalı ziyaret süresini uzatma,
c) Kapalı ziyaret yerine açık ziyaret yapma,
ç) Üst üste kullanılmayan ziyaret sürelerini toplu olarak kullanma,
d) Haftalık telefonla görüşme sayı veya süresini artırma,
e) Sosyal, kültürel veya sportif etkinliklerden öncelikli ve daha uzun süreli yararlanma,
f) Haftalık harcama miktarını yarı oranında artırma,
g) Tek kişilik odada televizyon bulundurma,
ğ) Hediye,
h) Takdir belgesi,
ı) Tavsiye mektubu,
ödülü verilebilir."
Hükümleri doğrultusuna ödül işlemleri kurum İdare ve Gözlem Kurullarınca değerlendirilmektedir.
5275 Sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanunun 65 inci Maddesinde belirtildiği üzere anneleri hükümlü olup da dışarıda korumasına bırakılacak kimsesi bulunmayan sıfır-altı yaş grubundaki çocuklar, annelerinin yanında kalabilirler.
5275 Sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanunun 72 inci maddesinde belirtildiği üzere; annelerinin yanında kalan çocukların mama, süt gibi gıdaları devlet tarafından karşılanmakta ve çocuk bezi, elbise gibi ihtiyaçları da devlet ve sivil toplum kuruluşları ile işbirliği içerisinde giderilmektedir. Annesinin yanında kalan bu çocuklara ilişkin yapılan çalışmalar genel hatları ile aşağıdaki başlıklar altında özetlenebilir.
Kreş Hizmetleri; Müstakil Kadın Ceza İnfaz Kurumlarının tamamında kreş bulunmaktadır. Kurum içerisinde bulunan bu kreşlerde psiko-sosyal yardım servisi uzmanları, bunların bulunmadığı kurumlarda ise görevlendirilen infaz ve koruma memuru gözetiminde boş zamanlarını değerlendirmeye yönelik serbest oyun etkinlikleri, kutlama ve çeşitli faaliyetler yapılmaktadır. Bununla birlikte Adalet Bakanlığı ile Milli Eğitim Bakanlığı arasında 21.12.2011 tarihinde imzalanan “Ceza İnfaz Kurumları ve Tutukevlerinde Annesinin Yanında Kalan Çocukların Gelişimlerinin Desteklenmesi Hakkında İşbirliği Protokolü” çerçevesinde, kurumda kalan 3-6 yaş (36-72 ay) grubundaki çocukların kapasite ölçüsünde, öncelikli ve sıraya alınmaksızın MEB’e bağlı anaokulları ve ana sınıflarından ücretsiz olarak faydalanması sağlanmıştır.
Gelişimsel Takip İşlemleri: Ceza infaz kurumlarında annesinin yanında kalan çocukların psiko-sosyal gelişimlerinin desteklenmesi hususundaki çalışmalar, ceza infaz kurumlarında bulunan psiko-sosyal yardım servisleri tarafından sürdürülmektedir. Çocukların zihinsel ve ruhsal gelişimleri, dışarıdaki bakım verenleri ile ilişkileri, ceza infaz kurumlarındaki yaşantıları bu birimlerde görev yapan psikolog ve sosyal çalışmacılar tarafından yakinen takip edilmektedir.
Kreş Hizmetleri; Müstakil Kadın Ceza İnfaz Kurumlarının tamamında kreş bulunmaktadır. Kurum içerisinde bulunan bu kreşlerde psiko-sosyal yardım servisi uzmanları, bunların bulunmadığı kurumlarda ise görevlendirilen infaz ve koruma memuru gözetiminde boş zamanlarını değerlendirmeye yönelik serbest oyun etkinlikleri, kutlama ve çeşitli faaliyetler yapılmaktadır. Bununla birlikte Adalet Bakanlığı ile Milli Eğitim Bakanlığı arasında 21.12.2011 tarihinde imzalanan “Ceza İnfaz Kurumları ve Tutukevlerinde Annesinin Yanında Kalan Çocukların Gelişimlerinin Desteklenmesi Hakkında İşbirliği Protokolü” çerçevesinde, kurumda kalan 3-6 yaş (36-72 ay) grubundaki çocukların kapasite ölçüsünde, öncelikli ve sıraya alınmaksızın MEB’e bağlı anaokulları ve ana sınıflarından ücretsiz olarak faydalanması sağlanmıştır.
Gelişimsel Takip İşlemleri: Ceza infaz kurumlarında annesinin yanında kalan çocukların psiko-sosyal gelişimlerinin desteklenmesi hususundaki çalışmalar, ceza infaz kurumlarında bulunan psiko-sosyal yardım servisleri tarafından sürdürülmektedir. Çocukların zihinsel ve ruhsal gelişimleri, dışarıdaki bakım verenleri ile ilişkileri, ceza infaz kurumlarındaki yaşantıları bu birimlerde görev yapan psikolog ve sosyal çalışmacılar tarafından yakinen takip edilmektedir.
Ceza infaz kurumlarında annesinin yanında kalan çocukları ziyaret etmek isteyen kişi, dernek, kurum ve kuruluşların, ziyarete katılacak kişilerin ve ziyaret içeriğine ait bilgilerin yer aldığı dilekçe ile ziyaretin yapılacağı kurumun bağlı bulunduğu Cumhuriyet başsavcılığı aracılığıyla Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğüne başvuruda bulunmaları gerekmektedir.
Ceza infaz kurumlarında kadın hükümlü tutuklular ve annesinin yanında kalan çocuklara giysi, kişisel temizlik malzemesi, hediye ve oyuncak bağışı yapma talepleri, hediyeler dağıtılmak üzere kuruma teslim edilecek ise ceza infaz kurumuna ya da kurumun bağlı bulunduğu Cumhuriyet başşavcılığına; bağış sahibi tarafından tutuklu hükümlülere veya annesinin yanında kalan çocuklara dağıtılacak ise Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğüne yapılmalıdır.
Ceza infaz kurumlarında kadın hükümlü tutuklular ve annesinin yanında kalan çocuklara giysi, kişisel temizlik malzemesi, hediye ve oyuncak bağışı yapma talepleri, hediyeler dağıtılmak üzere kuruma teslim edilecek ise ceza infaz kurumuna ya da kurumun bağlı bulunduğu Cumhuriyet başşavcılığına; bağış sahibi tarafından tutuklu hükümlülere veya annesinin yanında kalan çocuklara dağıtılacak ise Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğüne yapılmalıdır.
Kurumlarımızda bulunan kadın hükümlü tutuklular ve annesinin yanında kalan 0-6 yaş çocuklara yönelik yapılması planlanan proje ve etkinlik taleplerinin, çalışmanın adı, içeriği, bütçesi ve harcama kalemlerinin belirtilmesi, çalışmada yer alacak kişilerin görev, rol ve sorumluluklarının net bir şekilde tanımlanması, hangi ceza infaz kurumlarında gerçekleştirilmek istendiği ve çalışma takvimi, görev alacak kişilerin mesleki bilgilerine ilişkin belgeler ile bu kişilere ilişkin detaylı bilgilerin çalışmanın yapılacağı kurumun Cumhuriyet Başsavcılığı aracılığıyla Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğüne gönderilmesi gerekmektedir.
Bilimsel araştırma talepleri 46/1 sayılı Genç ve Yetişkin Hükümlü ve Tutukluların Eğitim ve İyileştirilme İşlemleri ve Diğer Hükümler başlıklı genelgenin “ Her türlü araştırma, anket, tez hazırlama ve benzerî çalışmalar Bakanlık iznine tâbidir. Ceza infaz kurumları aracılığıyla yapılacak başvurularda; araştırmanın amacı, hedeflenen sonucu, çalışmanın yapılacağı tarih aralığı, çalışmanın yapılacağı ceza infaz kurumları, kuruma gelecek kişilerin adı, soyadı ve unvanları belirtilerek ve kullanılacak materyalin örneği eklenerek Genel Müdürlüğe gönderilecektir. Eğitim ve iyileştirme çalışmalarıyla ilgili ziyaretler ve basın kuruluşlarının haber, röportaj, çekim vb. talepleri için Cumhuriyet başsavcılığının görüşü ile birlikte, Bakanlıktan izin istenecektir. “ maddesine göre değerlendirilmektedir.
Okuma-yazması olmayan çocukları okuma-yazma kurslarına, okuma-yazması olanları ise Milli Eğitim Bakanlığı bünyesinde yürütülen açıköğretim ortaokulu veya lisesine yönlendirilmektedir. Eğer ki çocuk örgün eğitimine devam ederken tutuklanmış ise öğrenim hakkının kaybolmaması için okulu ile yazışma yapılarak kaydının dondurulması ve sınavlara girebilme hakkını kazanması sağlanmaktadır.
Bunun yanında çocukların eğitim servisi görevlileri tarafından yapılan ilgi , yetenek ve isteklerine ilişkin değerlendirmeler sonucunda çeşitli meslek kurslarına yönlendirilmektedirler. Ayrıca mesleki eğitimi çalışmaları kapsamında çocuklar, mesleki eğitim merkezleri aracılığıyla teorik eğitimini , mesleğiyle ilgili iş yerlerinde çalışarak da pratik eğitimini tamamlamaktadır.
Bunun yanında çocukların eğitim servisi görevlileri tarafından yapılan ilgi , yetenek ve isteklerine ilişkin değerlendirmeler sonucunda çeşitli meslek kurslarına yönlendirilmektedirler. Ayrıca mesleki eğitimi çalışmaları kapsamında çocuklar, mesleki eğitim merkezleri aracılığıyla teorik eğitimini , mesleğiyle ilgili iş yerlerinde çalışarak da pratik eğitimini tamamlamaktadır.
Psiko-sosyal yardım servisinde görevli psikolog ve sosyal çalışmacılar aracılığıyla da bireysel ya da grup çalışmaları yoluyla çocukların daha sağlıklı ve uyumlu bireyler olmaları yönünde onları destekleyecek çalışmalar yürütmektedirler.
Ceza infaz kurumlarında bulunan çocukların topluma kazandırılması için çalışan personelin mesleki becerilerinin güçlendirilmesi ve farkındalıklarının artırılması amacıyla ARDIÇ eğitim programı geliştirilmiştir. Bu program çocuğun yüksek yararını esas alan, çocuk odaklı ve bütüncül bir bakış açısıyla hazırlanan bir hizmet içi eğitim programıdır. Ardıç Programı ; ARDIÇ yönetici ve Personel Eğitimi Programı ve ARDIÇ Psiko-Sosyal ve Müdahale Programından oluşmaktadır. ARDIÇ Psiko-Sosyal ve Müdahale Programı kapsamında kurumların psiko-sosyal yardım servisi uzmanları tarafından uygulanmak üzere 8 ayrı program geliştirilmiştir. Bu programlar; 1-Genel Bilgiler ve Yaklaşım İlkeleri, 2-Kişisel Gelişim, 3-“Buradayım” Güvenli Davranış, 4-Aile Eğitimi, 5-İyiye Doğru Öfke Kontrol, 6-Cinsel İstismara Yaklaşım, 7-İnfaz ve Koruma Memurlarına Yönelik Psiko-Sosyal Destek Bilgilendirme Programı, 8- Sigara, Alkol ve Madde Bağımlılığı Programı.
BİSİS, her çocuk için ayrı bir durum saptamasının yapılıp, ceza infaz kurumunda yürütülecek iyileştirme sürecinin planlandığı ve uygulandığı, hükümlüye özel programın yürütülmesi için gerekli iyileştirici ortamın oluşturulduğu, sürekli ölçme ve değerlendirme ile kendini denetleyen bir modelidir Bu sistem iyileştirmenin evrensel temel koşulları olan güvenlik ve disiplin, insan onuruna saygı ve dolu faaliyet programı temel alan Bireyselleştirilmiş İyileştirme Programından oluşur. Hükümlünün kuruma kabulü, gözlem ve sınıflandırması, kurum yaşamı, iyileştirme faaliyetleri, ailenin sürece katılımı, yönetimsel uygulamalar, salıverilme süreci Bireyselleştirilmiş İyileştirme Programına uygun yapılır. Bireyselleştirilmiş İyileştirme Programı bir anlamda vaka yönetimidir. BİSİS kapsamında uygulanan grup liderliği ile pedagojik eğitim almış İnfaz Koruma Memurları arasından seçilen bir personelde zamanın tümünü sorumlu olduğu çocuklar ile birlikte geçirmektedir. Söz konusu memur, sorumlusu olduğu çocuklara gündelik yaşam becerileri kazandırma, eğitim, spor, sosyal kültürel faaliyetlere, bireysel ve grup psiko-sosyal destek programlara katılımını sağlamak gibi eğitim ve iyileştirme görevlerinin yanı sıra akran zorbalığı gibi çocuklar arasında meydana gelebilecek istismar davranışlarının önlenmesi görevlerini de yerine getirmektedir.
Tutuklu çocuklar Çocuk ve Gençlik Kapalı Ceza İnfaz Kurumları ile yetişkin ceza infaz kurumlarının çocuklar için ayrılmış bölümlerinde barındırılmaktadır. Hükümlü çocuklar ise çocuk eğitimevlerinde barındırılmaktadır.