KOVİD-19 PANDEMİ SÜRECİNDE CEZA İNFAZ KURUMLARI

Bilindiği üzere, Sağlık Bakanlığı Bilimsel Danışma Kurulu’nun ceza infaz kurumlarına ilişkin tavsiye kararları, tedbirlere ilişkin kararların dayanağını ve gerekçesini oluşturmaktadır. Bu kapsamda alınan tedbirlere dair kararlar, Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü tarafından taşra teşkilatına ve ilgili kurumlara iletilmektedir. Sonuç itibarıyla, kurumlarda olası Kovid-19 pozitif vakaların önüne geçilebilmesi için dinamik bir çalışma modeli oluşturulmuş, pozitif vaka belirtisine rastlanması veya pozitif vakanın tespit edilmesi halinde ise izlenecek yöntemlere dair etkin, süratli ve eşgüdüm içinde bir çalışma yürütülmesi sağlanmıştır.

Koronavirüs ile etkin ve süratli mücadele konusunda Bakanlığımızın aldığı tedbirler ile Sağlık Bakanlığı ve Bilim Kurulu’nun tavsiyeleri doğrultusunda infaz hizmetleri hem aksatılmamış hem de hükümlü ve tutuklular ile personelin ve vatandaşlarımızın sağlığı azami düzeyde korunmuştur.

Ceza infaz kurumlarında bulunan tüm tutuklu ve hükümlülere yeteri kadar ücretsiz temizlik ve hijyen malzemesi dağıtılmakta, ayrıca (oda veya koğuşlarından dışarı çıkmaları gerektiğinde kullanmaları için) ücretsiz maske ve eldiven temin edilmektedir.

Hükümlü ve tutuklulara sunulan iaşe bedeli artırılarak, bağışıklık sistemini güçlendirecek şekilde gıda çeşitliliğine özen gösterilmektedir.

Başka bir hastalık nedeniyle acil durumlarda hastanelere sevk edilen tutuklu ve hükümlüler, ceza infaz kurumuna döndüklerinde 14 gün izolasyona tabi tutulduktan sonra PCR testi yapılarak sonucuna göre koğuşlara alınmaktadır.

Ceza infaz kurumuna ilk defa kabul edilecek olan tutuklu ve hükümlülerin kolluk tarafından ceza infaz kurumlarına tesliminden önce, hastaneye götürülerek ilgilinin Kovid-19 açısından muayenesi yapılarak  PCR testinin sonucuna göre hareket edilmesi sağlanmaktadır. Test sonucunun negatif çıkması, kuruma kabulde ön koşul olarak uygulanmaktadır.

İlk kabulde Kovid-19 semptomu bulunduğu değerlendirilen hükümlü ve tutuklular, doktor tavsiyesine göre ceza infaz kurumunda ayrı koğuşlarda veya hastane ortamında gözlem ve tedavileri tamamlandıktan sonra ceza infaz kurumlarına alınmaktadır.

60 yaş üstü veya 60 yaş üstü olmasa bile kronik hastalığı bulunan ve PCR test sonucu pozitif çıkan hükümlü ve tutukluların mümkün olduğunca hastane ortamında takip ve tedavileri için ilgili sağlık kuruluşlarıyla gerekli koordinasyonun sağlanması hususunda tüm Cumhuriyet Başsavcılıklarına talimat verilmiştir.

Kuruma ilk defa kabul edilen tutuklu veya hükümlüler, 14 gün boyunca özel oda/koğuşlarda izole edilerek barındırılmaktadır. İzolasyon sürecinin başlangıcında ve bitiminde PCR testi yapılmakta, testi negatif çıkan tutuklu/hükümlülerin oda/koğuş planlanmasına geçilmektedir. İzolasyon süreci içerisinde hastalık belirtisi gösteren veya testi pozitif çıkanlar, koruyucu önlemler alınarak ivedilikle ilgili sağlık kurumuna sevk edilmektedir.

Zorunlu nakil, açık kurumlara ayrılma gibi sebeplerle başka bir ceza infaz kurumuna giden her hükümlü ve tutukluya sağlık raporu alınmasının yanı sıra PCR testi yaptırılarak sonucuna göre hareket edilmektedir. Test sonucunun negatif çıkması, yeni kuruma geçişte ön koşul olarak uygulanmaktadır.

Sağlık Bakanlığı tarafından yürütülen filyasyon çalışmalarının salgın hastalığın önlenebilmesindeki etkisi göz önünde bulundurularak, filyasyon ekiplerinin ceza infaz kurumlarına gelmeleri halinde kuruma girişten, vaka tespiti çalışmaları ve kurumdan ayrılışlarına kadar her türlü kolaylığın ve gerekli güvenlik tedbirlerinin ivedilikle sağlanması hususu tüm Cumhuriyet Başsavcılıklarına iletilmiştir.

14 Mart 2020 tarihi itibarıyla; Sağlık Bakanlığı Bilimsel Danışma Kurulunun kararları doğrultusunda hakları saklı kalmak kaydıyla yasaklanan açık ve kapalı görüşlere ilişkin olarak; Yeni Normale Geçiş Programı kapsamında hükümlü ve tutukluların belirlenen sayıdaki ziyaretçileri ile Ağustos, Eylül ve Ekim aylarında kapalı görüş gerçekleştirmeleri sağlanmıştır. Kasım ayı içerisinde de her defasında 2 ziyaretçi olmak üzere 2 görüş gerçekleştirilmesi sağlanacaktır.

14 Mart 2020 tarihinden itibaren özel izinler, Kurumlardaki eş ve aile görüş odalarının kullanımı ve diğer koğuş ve odalarla yapılan faaliyetler ile güvenlik ve sağlık sebebiyle zorunlu hallerde yapılacak nakiller dışındaki başka kurumlara yapılacak nakiller 01/12/2020 tarihinde kadar durdurulmuştur.

Söz konusu tedbir kararında; zorunluluk arz eden durumlarda Cumhuriyet başsavcılığının yazılı izni ile kapalı görüşlerin yaptırılması, avukat görüşlerinin ise Bilim Kurulu'nun tavsiye kararlarında belirtilen tedbirlere uyularak avukat görüş mahallinde ya da kapalı görüş alanlarında gerçekleştirilmesi sağlanmıştır.

İzolasyona tabi tutulan ve ceza infaz kurumunda görev yapan personel görev süresi sonunda evine gönderilerek evde izolasyona tabi tutulmakta, evde izolasyon süresini tamamlayan ve herhangi bir Kovid-19 belirtisi göstermeyen personel, ceza infaz kurumundaki görevine başlamadan 48 saat önce PCR testine tabi tutularak sonuçları negatif çıktıktan sonra ceza infaz kurumundaki görevine başlatılmaktadır.

Ceza İnfaz kurumunda görevli tabip ya da aile hekimi tarafından ev izolasyonu sonrası göreve başlayan personelin kendisinin, ailesinin ya da yakın çevresinin Kovid-19 tanılı kişilerle teması olup olmadığı sorgulanmış, temaslı olan personel var ise bu personelin tabip ya da aile hekimi tarafından Sağlık Bakanlığı Kovid-19 Rehberine göre sağlık kuruluşlarına yönlendirmesi yapılmıştır.

Ceza infaz kurumlarında görev yapan personellerin görevleri sırasında usulüne uygun olarak ağız ve burnu kapatacak şekilde maske kullanımlarının sağlanması, maskelerin nemlenmesi halinde en kısa sürede yenisi ile değiştirilmesi sağlanmıştır.

Ceza infaz kurumlarında tüm taşıtların, araç-gereçlerin, koğuşların, koridorların, yemekhanelerin, kantinlerin, yatakhanelerin, mahkûm kabul biriminin, ziyaretçi mahallerinin, tuvalet ve banyoların, telefon kulübelerinin, telefon ahizelerinin, kapı kollarının, turnike ve X-Ray geçişlerinin ve diğer tüm ortak alanların düzenli olarak temizlenmesi sağlanmış ve kapalı ortamlar sık sık havalandırılmıştır.

Kovid-19 açısından olası bulaştırıcılığın önlenebilmesi amacıyla, personelin mümkün olduğunca hükümlü ve tutuklularla yakın temastan kaçınması, hijyen kurallarına azami özen göstermesi, çalışırken mutlaka daimi bir suretle maske ve siperlik kullanması hususlarına esnekliğe mahal verilmeksizin titizlikle riayet edilmesi ve durumun sık sık denetlenerek kontrolü sağlanmıştır.

Ceza infaz kurumları personelinin görevleri gereği yapacakları üst aramaları, kısmi ve genel aramalarda mutlak suretle eldiven, maske ve siperlik kullanması, uygun görülecek alanlara el dezenfektanları konulması, kuruma girişlerde mutlak suretle ellerin dezenfektanla temizlenmesinin ve sık sık sabunla el yıkanmak suretiyle el hijyenine dikkat edilmesi sağlanmıştır.

Söz konusu genel yazılarımızda belirtilen önlem ve tedbirlere titizlikle riayet edilmesine devam edilmesi; ayrıca genel yazılarımızda bahsi geçen faaliyetlerden bazılarının belirtilen erteleme sürelerinin tamamlanmış olması nedeniyle Bilimsel Danışma Kurulundan tekrar görüş alınarak Sağlık Bakanlığının 27/08/2020 tarihli ve 13588366-149-E.1407 sayılı yazısı ile bildirilen Bilimsel Danışma Kurulu Tavsiye Kararları doğrultusunda 01/09/2020 tarihinden itibaren ziyaretçilerin HES Kodu uygulamasına geçilmiştir.

7242 sayılı Kanun ile hüküm altına alınan 5275 Sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun‘un Geçici 9. Maddesi ile; (Ek:14/4/2020-7242/53 md.) yasada mevcut şartları taşıyan hükümlüler hakkında Kovid-19 izni düzenlenmiştir. Anılan hüküm ile açık ceza infaz kurumlarında bulunan veya açık ceza infaz kurumlarına ayrılmaya hak kazanan hükümlüler ile denetimli serbestlik tedbiri uygulanmak suretiyle cezalarının infazına karar verilen hükümlüler Kovid-19 iznine gönderilmesi hedeflenmiştir.

Yasanın Resmi Gazetede yayımlanmak suretiyle yürürlüğe girdiği 14/04/2020 tarihi itibariyle şartları uygun olan hükümlüler Kovid-19 iznine gönderilmiş olup, yine söz konusu şartları taşıdığı tespit edilen hükümler izne gönderilmeye devam edilmektedir. Bu kapsamda olmak üzere 03/11/2020 tarihi itibariyle 368 ceza infaz kurumunda barındırılan 71.193 hükümlü Kovid-19 izninde bulunmaktadır.

7242 sayılı Kanun’un yürürlüğe girdiği 14/04/2020 tarihi itibariyle Kovid-19 İznine gönderilen hükümlülere ilişkin olarak 31/05/2020 tarihinde sona erecek olan izin süreleri 5275 Sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun‘un Geçici 9. Maddesi uyarınca Sağlık Bakanlığı’nın önerisi doğrultusunda Adalet Bakanlığı tarafından 31/07/2020 tarihine kadar 2 (iki) ay süre ile uzatılmış,  Covıd-19 Salgınının ülke genelinde artış hızını devam ettirmesine bağlı olarak 31/07/2020 tarihinde sona eren izin süresi Sağlık Bakanlığı’nın önerisi doğrultusunda önce 30/09/2020 tarihine kadar 2 (iki) ay süre ile daha sonra 30/09/2020 tarihi itibari ile yasada yer alması ve son defa kullanılma imkanı bulunması nedeniyle 01/12/2020 tarihine kadar 2 (iki) ay süre ile daha Kovid-19 izninin uzatılmasına karar verilmiştir.    

Yukarıda belirtilen tedbirlerin hassasiyetle uygulanması ve personelimizin özverili gayreti sayesinde 368 ceza infaz kurumumuzda dışarıdan içeri/içeriden dışarı temas asgariye indirilmiş ve böylece salgın tehlikesi kontrol altında tutulabilmiştir. Elbette nakiller, ürün tedariki ile hastane ve duruşma sevkleri gibi zorunluluklar nedeniyle dışarıyla teması ortadan kaldırmak mümkün olmamıştır.

Ayrıca;

Başsavcılıklardan alınan bilgilere göre bugün itibariyle, yoğun bakımda veya entübe durumda olan Kovid-19 hastası hükümlü/tutuklu bulunmamaktadır. 

368 Ceza İnfaz Kurumumuzdan 117’sinde pozitif vaka görülmüştür.

Kovid-19 testi pozitif çıkan 120 hükümlü/tutuklunun sağlık kurumlarındaki tedavileri devam etmektedir.

Testi pozitif çıkan tüm hükümlü/tutukluların genel sağlık durumları iyidir.

Koronavirüs salgınından etkilenen hükümlü/tutukluların yakınlarına, sağlık durumları ile bilgilendirme Sağlık Bakanlığı ve cezaevi yönetimleri tarafından düzenli olarak yapılmaktadır.

Yine Başsavcılıklardan alınan bilgilere göre; Kovid-19 salgınının ülkemizde etkili olduğu 14 Mart 2020 tarihinden bu yana 3 Nisan, 4 Nisan, 8 Nisan, 15 Nisan, 15 Mayıs, 21 Mayıs, 28 Temmuz, 12 Ağustos, 21 Ağustos ve 24 Ekim’de hayatlarını kaybeden 10 hükümlünün kronik rahatsızlıkları (diyabet, hipertansiyon, tüberküloz, KOAH, astım) nedeniyle salgın öncesinde veya salgın sırasında hastanelerde tedavi edildikleri, 12 Eylül ve 2 Ekim’de vefat eden 2 hükümlünün ise Kovid-19 virüsüne bağlı olarak bağışıklık sistemlerinde gelişen komplikasyonlar sebebi ile vefat ettiği tespit edilmiştir. 

Dolayısıyla, bu süreçte hayatını kaybeden tutuklu ve hükümlülerin tamamında bir hastane geçmişi olduğu veya kronik hastalıklardan tedavi süreçlerinin bulunduğu görülmektedir.

Sağlık Bakanlığı Koronavirüs Bilim Kurulu, CTE Genel Müdürlüğü, İl Pandemi Kurulları ve Cumhuriyet Başsavcılıklarınca iş birliği içerisinde insan sağlığı ve sağlıklı yaşam hakkı için alınan tedbirler, tüm kurumlarımızda etkin bir şekilde ve titizlikle sürdürülmektedir.

Kamuoyuna saygıyla duyurulur.